Không có quy chuẩn nào cho việc nuôi dạy con cái. Mỗi gia đình, mỗi bậc cha mẹ lại có những phương pháp nuôi dạy phù hợp với môi trường, điều kiện riêng. Nuôi dạy một đứa trẻ là cả hành trình gian nan, vất vả đòi sự kiên trì, nhẫn nại, yêu thương.
Nuôi dạy con trai và con gái cũng có sự khác biệt, cha mẹ cần có định hướng rõ ràng ngay từ đầu để con phát triển một cách tốt nhất. Đặc biệt, đối với nhiều gia đình có con gái thì nỗi bận tâm dường như tăng lên vài phần. Làm cách nào để giúp con trở thành một cô gái chăm ngoan, tự lập, biết yêu thương mọi người xung quanh? Đây là niềm trăn trở của không ít cha mẹ.
Hãy cùng theo dõi câu chuyện của chị Nguyễn Phương Hồng, 35 tuổi, quận Bắc Từ Liêm (TP. Hà Nội) để hiểu về những phương pháp giáo dục con gái khoa học. Chị Phương Hồng có 2 con là Bảo Linh (14 tuổi) và Phúc Thịnh (6 tuổi). Vài năm gần đây, chị đã lựa chọn công việc nội trợ để có thể dành trọn thời gian chăm sóc và nuôi dạy con. Đặc biệt với con gái lớn, chị Phương Hồng áp dụng 5 cách dưới đây trong quá trình đồng hành cùng con.
Chị Nguyễn Phương Hồng là mẹ của Bảo Linh (cô bé thủ vai Sam trong bộ phim "Thương ngày nắng về").
1. Kỹ năng sống là điều quan trọng giúp con tự lập
Không ít cha mẹ do bận rộn công việc nên thường phó mặc con cho người giúp việc hay ông bà chăm sóc. Điều này khiến trẻ gặp nhiều thiệt thòi, ít nhận được sự quan tâm từ cha mẹ.
Thấu hiểu vấn đề này, chị Phương Hồng luôn cố gắng dành tối đa thời gian bên con. Trước đây, chị công tác tại 1 cơ quan báo chí. Sau đó, chị chuyển hướng kinh doanh mỹ phẩm. Còn bây giờ, khi đã ổn định tài chính, chị lùi về làm hậu phương, trở thành "osin" toàn thời gian của các con. Công việc đem lại cho chị niềm hạnh phúc, tự hào mỗi ngày.
Sau thành công của vai diễn Sam trong phim "Thương ngày nắng về", hiện Bảo Linh đang thực hiện 2 dự án mới là trở thành MC chương trình thiếu nhi "Khoảng trời của bé" trên kênh truyền hình VTV5 và vai trong phim "Trạng nhí". Vừa học tập ở trường, vừa tham gia đóng phim cùng với hoạt động rèn luyện thể thao nhưng Bảo Linh luôn hoàn thành mọi việc một cách tốt nhất. Cô bé tự biết cách cân đối thời gian, sắp xếp công việc. Có được kỹ năng này bởi chị Phương Hồng đã chú trọng dạy con tự lập ngay từ nhỏ qua những việc đơn giản như:
- Lên kế hoạch cho ngày mai: Chị luôn hỏi con ngày mai con sẽ học gì, đi đâu hay chơi môn thể thao gì để nắm được lịch trình. Ngoài ra, chị cũng thông báo kế hoạch trước để con không rơi vào thế bị động, bất ngờ. Chẳng hạn chị sẽ hỏi con: "Sáng sớm mai, con muốn cùng mẹ đi uống cà phê với bạn mẹ không?". Nếu con đồng ý thì ngày hôm sau sẽ rất dễ dàng gọi con dậy sớm. Con không cảm thấy khó chịu, mệt mỏi. Hay trước khi đưa con đến khu vui chơi vào cuối tuần, chị sẽ cùng con lên kế hoạch cho buổi đi chơi như khám phá thông tin qua youtube, lên thời gian biểu chi tiết,…
- Dạy con biết nấu cơm và nấu những món ăn cơ bản như xào thịt, luộc rau, làm tokbokki,… Ngoài ra, con cũng biết phụ bố mẹ làm những việc đơn giản như quét nhà, gấp quần áo,... Chị Phương Hồng cho rằng cha mẹ không nên làm từ A đến Z thay con mà nên hướng dẫn con thực hiện. Làm việc nhà sẽ giúp con hình thành tính tự lập, có thể tự chăm sóc bản thân khi không có cha mẹ ở bên.
- Thường xuyên đặt ra cho con những câu chuyện/tình huống để xử lý: Chẳng hạn chị Phương Hồng thường hỏi con rằng nếu điện chập con xử lý ra sao, cháy nhà làm thế nào, lối thoát hiểm được thiết kế ở đâu,… Cùng với đó, chị sẽ dặn con những vật dụng không được nghịch ngợm như dao, dĩa,… Những kỹ năng sống sẽ giúp con xử lý được vấn đề nguy hiểm khi xảy ra.
Bảo Linh được mẹ dạy kỹ năng sống ngay từ khi còn nhỏ.
2. Dạy con biết yêu thương, quan tâm mọi người xung quanh
Chị Phương Hồng chia sẻ, Bảo Linh là cô bé giàu lòng trắc ẩn, luôn yêu thương ông bà, cha mẹ và mọi người xung quanh. Nhiều lần, con được mọi người quý mến tặng bánh kẹo nhưng con không bao giờ lấy thừa. Con chỉ lấy 1 phần cho con và 1 phần cho em trai. Con không tham lam, luôn biết sẻ chia với người khác. Tuy nhiên, Bảo Linh có phần nguyên tắc, cứng nhắc trong cách cư xử.
Chị Phương Hồng thuật lại: "Ở trường, Bảo Linh làm sao đỏ, con có nhiệm vụ ghi vào sổ và trừ điểm đối với những bạn quên đeo khăn quàng đỏ, mặc sai trang phục. Nghe con kể về công việc, chị đã khuyên con nên mang 1-2 chiếc khăn quàng cũ đi học. Khi có bạn nào quên không mang, con có thể cho bạn mượn. Như vậy bạn sẽ không bị trừ điểm thi đua và cảm kích con rất nhiều.
Chị muốn giúp con hiểu rằng việc con thực hiện đúng quy định của nhà trường là rất tốt nhưng trong nhiều trường hợp cần sự linh động. Con cần phải học cách hành xử khéo léo, tinh tế, biết đặt tình người vào đó. Như vậy, mai sau con sẽ được mọi người quý mến, nể phục".
Gần đây, một việc làm của Bảo Linh khiến chị Phương Hồng vô cùng bất ngờ và hãnh diện. Đó là việc Bảo Linh thủ thỉ với mẹ rằng muốn trích một phần tiền cát xê tặng ông bà nội, ông bà ngoại khi sắp đi du lịch. Con tâm sự muốn báo hiếu ông bà, muốn ông bà có một chuyến đi vui vẻ, ý nghĩa.
Ngoài chăm ngoan, học giỏi, chị Phương Hồng còn mong con trở thành cô gái giàu lòng trắc ẩn.
3. Dạy con kỹ năng xử lý khi bị bắt nạt, học võ để bảo vệ bản thân
Bảo Linh có vẻ ngoài xinh xắn, thành tích học tập tốt cùng sự nổi tiếng khi còn nhỏ. Điều này giúp con được mọi người xung quanh quý mến nhưng cũng có một số bạn không thích con. Chị Phương Hồng bày tỏ sự lo lắng trước vấn đề này, sợ con có thể trở thành nạn nhân của bạo lực học đường.
Để điều xấu không xảy ra, chị đã hướng dẫn con kỹ năng bảo vệ bản thân từ sớm. Chị dạy con nếu bị các bạn chặn đường gây gổ, con cần nhẹ nhàng trao đổi nhưng không đôi co nhiều lời. Nếu tình hình căng thẳng, con hãy nhanh chóng nhờ sự giúp đỡ của người qua đường. Trong trường hợp con bị bạn bắt nạt gần trường, con có thể chạy ngay vào phòng bác bảo vệ để báo cáo sự việc. Sau đó, con cần thông báo cho mẹ cùng các thầy cô giáo.
Đối với trường hợp cảm thấy bản thân bị người lạ đeo bám, con phải khẩn thiết cầu cứu những người xung quanh bằng việc la hét, bỏ chạy,… Để đảm bảo con được an toàn, chị Phương Hồng còn đăng ký cho con học võ Karatedo. Học võ vừa giúp con rèn luyện sức khỏe, nâng cao sự tự tin, ứng biến linh hoạt, vừa là cách để con tự vệ khi đối mặt với nguy hiểm.
4. Đồng hành cùng con mọi lúc mọi nơi
Chị Phương Hồng tâm sự, chị cùng chồng thường xuyên thảo luận những phương pháp giáo dục để đảm bảo con phát triển tốt nhất. Trong đó, có một quy định "luật bất thành văn" là cha mẹ luôn đồng hành cùng con từ những việc nhỏ nhất. Chẳng hạn cuối tuần, vợ chồng chị sẽ tạm dừng mọi công việc, dành thời gian ở bên nhau.
Nếu Bảo Linh có lịch đi quay phim, cả gia đình 4 người sẽ lên xe di chuyển đến trường quay, cùng ngồi xem con vào vai. Hay tuần nào con không có lịch quay, vợ chồng chị Phương Hồng sẽ đưa con đến các nhà hàng, quán cà phê khác nhau từ Á đến Âu, từ truyền thống đến hiện đại. Chị muốn con hiểu được nhiều nền văn hóa khác nhau và cảm thấy thoải mái, thư giãn sau một tuần học tập.
"Đồng hành không có nghĩa là kiểm soát và áp đặt con. Chị vẫn cho con không gian riêng tư, để con tự quyết một số việc trong khả năng. Tuy nhiên, mọi thứ phải phù hợp và nằm trong sự cho phép của chị. Chị cởi mở nhưng cũng rất nghiêm khắc nếu con làm sai. Hình thức xử phạt khi con mắc lỗi là không được đi đóng phim nữa bởi chị biết đây là niềm yêu thích của con. Tuy nhiên, chị chỉ nói vậy để dọa con sợ chứ chị vẫn hết mình ủng hộ mọi sở thích của con", chị Phương Hồng nhấn mạnh.
Đặc biệt, chị Phương Hồng luôn vun vén cho tổ ấm gia đình. Chị không bao giờ cãi vã, to tiếng với chồng trước mặt con. Khi hai vợ chồng có sự bất hòa, chị sẽ thảo luận sau và tuyệt đối không dùng những lời lẽ nặng nề. Bởi chị muốn con luôn được sống trong gia đình hòa thuận, cha mẹ yêu thương nhau. Môi trường lý tưởng sẽ giúp con "bay cao, bay xa" để chinh phục những mục tiêu ở phía trước.
