Vào ngày 1/4 hàng năm, những trò chơi khăm có thể xuất hiện ở mọi nơi như trong gia đình, ở công ty hay thậm chí trên tin tức. Năm 2015, "câu chuyện tin tức" Cá tháng Tư của The National về đề xuất của chính phủ UAE cấm xe 4×4 nhằm giảm lượng khí thải carbon đã gây ra cuộc tranh luận lớn.
Hãng hàng không Dubai Emirates đưa ra những trò lừa bịp công khai trong ngày Cá tháng Tư hàng năm. Năm ngoái, tin tức về việc hãng sẽ hạ thủy một tàu du lịch dự kiến khởi hành vào ngày 1/4/2024 đã thu hút sự chú ý trên khắp thế giới.
Nguồn gốc ngày Cá tháng Tư
Nguồn gốc lịch sử của Ngày Cá tháng Tư có phần không rõ ràng, nhưng có thể ẩn chứa trong những phong tục và văn hóa dân gian tồn tại hàng thế kỷ.
Nhiều người đồng ý rằng ngày này có nguồn gốc từ nước Pháp. Câu chuyện kể rằng khi Pháp thay đổi từ lịch Julian sang lịch Gregorian với Sắc lệnh Roussillon năm 1564, ngày bắt đầu năm mới từ tháng 4 đã chuyển sang ngày 1/1.
Lúc đó, một số người không bắt kịp sự thay đổi này nên vẫn kỷ niệm ngày xuân phân vào ngày 1/4. Họ bị gọi là "kẻ ngốc tháng tư" hoặc "poisson d'avril".
 |
| Nguồn gốc của ngày Cá tháng Tư không rõ ràng. Ảnh: iStock. |
Một giả thuyết khác liên quan đến bộ sưu tập The Canterbury Tales thế kỷ XIV của Geoffrey Chaucer. Trong câu chuyện Nun's Priest Tale trong bộ sưu tập, nhà thơ và tác giả người Anh kể về trò lừa bịp ngu ngốc giữa một con cáo và một con gà trống. Giữa câu chuyện, ông dừng lại để đề cập đến ngày tháng.
Ông nói rằng các sự kiện xảy ra vào "32/3" hoặc "Syn March bigan thritty dayes and two", được cho có nghĩa là ngày 1/4.
Tuy nhiên, hầu hết học giả đều đi đến kết luận rằng đây là một lỗi sao chép và ông thực sự đã viết "Syn March was gon" và đoạn văn đó có nghĩa là 32 ngày sau tháng 3, nên câu chuyện thực sự lấy bối cảnh vào ngày 3/5.
Ngoài ra, ngày Cá tháng Tư còn được cho có nguồn gốc từ các lễ hội La Mã cổ đại, chẳng hạn như Hilaria, được tổ chức vào cuối tháng 3 với các trò hóa trang và nói dối.
Các quy tắc
Bất kể nguồn gốc chính xác là gì, ngày Cá tháng Tư đã phát triển thành một hiện tượng toàn cầu, với những khác biệt trong phong tục và truyền thống ở các nền văn hóa khác nhau.
Ở Vương quốc Anh, mọi người có phong tục thực hiện những trò đùa vô hại với bạn bè và đồng nghiệp, thường liên quan đến tin tức giả mạo, trò lừa bịp phức tạp hoặc trò đùa thực tế.
Các phương tiện truyền thông đôi khi cũng tham gia vào trò đùa bằng cách xuất bản các bài báo hoặc thông báo bịa đặt, kiểm tra mức độ cả tin của khán giả. Mạng xã hội cũng đã làm thay đổi cục diện của ngày Cá tháng Tư, khi các công ty và thương hiệu nắm bắt cơ hội để thể hiện sự sáng tạo và khiếu hài hước của mình.
 |
| Những trò đùa không nên kéo dài cả ngày 1/4. Ảnh: CNN. |
Những trò đùa phức tạp thường lan truyền nhanh chóng trên mạng, làm mờ ranh giới giữa sự thật và hư cấu, đồng thời thách thức công chúng phân biệt thật giả, đúng sai.
Ở một số nước châu Âu - bao gồm cả Vương quốc Anh và Ireland - những trò đùa thường chỉ diễn ra vào buổi sáng 1/4 và việc chơi khăm sau buổi trưa bị coi là xui xẻo, ngu ngốc.
Một giả thuyết về nguồn gốc của việc chỉ chơi khăm trước buổi trưa cho rằng quy tắc này giúp duy trì trật tự và chuẩn mực trong xã hội. Bằng cách giới hạn những trò nghịch ngợm trong buổi sáng, mọi người có thể tiếp tục công việc mà không bị gián đoạn bởi những trò đùa kéo dài suốt ngày.
Mặc dù không có quy tắc nghiêm ngặt về các trò đùa trong ngày Cá tháng Tư, quy tắc ứng xử bất thành văn khuyến khích những trò đùa nhẹ nhàng và vô hại, đồng thời mục đích là gợi lên tiếng cười và sự thích thú thay vì gây tổn hại hoặc xấu hổ.
Vì vậy, những trò đùa phải được thực hiện với sự tế nhị và tôn trọng cảm xúc của người khác, tránh bất cứ điều gì có thể gây đau khổ hoặc tổn thất thực sự.
Sách chữa lành tại Việt Nam
Chia sẻ với Tri thức trực tuyến, đại diện FirstNews Trí Việt cho biết điểm chung của độc giả dòng sách chữa lành là người đã và đang chịu sự tổn thương mà không thể thoát ra được, hoặc không thể nói cùng ai. Lúc này, họ chọn sách chữa lành để vượt qua và phát triển bản thân. Còn đại diện truyền thông Huy Hoàng Books nhận định trước đây, độc giả thích đọc sách cuốn hút, kịch tính hoặc truyền tải thông điệp vĩ mô như nhân sinh, sắc tộc, thì giờ đây, những cuốn sách nhẹ nhàng, chữa lành tâm hồn dần có chỗ đứng riêng.
