Ảnh minh họa
Theo thống kê từ Tổ chức Y tế thế giới (WHO), Việt Nam đang là một trong những quốc gia có tỷ lệ vô sinh hiếm muộn cao. Đáng nói, tỷ lệ này đang ngày càng trẻ hóa và gia tăng.
Cụ thể, theo số liệu từ WHO, tỷ lệ vô sinh – hiếm muộn trung bình ở người trưởng thành trên toàn thế giới là 17,5%. Tại Việt Nam, mỗi năm có khoảng 1 triệu cặp vợ chồng bị vô sinh hiếm muộn (chiếm 7,7%). Trong số đó, các cặp vợ chồng ở độ t.uổi dưới 30 chiếm đến 50%. Tỷ lệ vô sinh thứ phát (vô sinh sau một lần mang thai) gia tăng 15-20% sau mỗi năm, chiếm hơn 50% các cặp vợ chồng vô sinh.
BS Phạm Văn Hưởng (Phó Giám đốc chuyên môn, Bệnh viện chuyên khoa Nam học và Hiếm muộn Hà Nội) nhận định, nhu cầu tìm đến điều trị vô sinh hiếm muộn tăng mạnh trong thời gian gần đây. Trong đó có những trường hợp không thể can thiệp điều trị nên bắt buộc phải sử dụng IVF ngay cả khi còn rất trẻ.
Nhu cầu làm IVF tăng mạnh ở người trẻ bị vô sinh hiếm muộn
BS Phạm Văn Hưởng đang tư vấn cho bệnh nhân.
Mới kết hôn 1 tháng, vợ chồng chị A. (sinh năm 2001) đã đưa nhau đến khám tại Bệnh viện Nam học Hà Nội. Khi được bác sĩ hỏi sao mới ngoài 20 t.uổi, kết hôn chưa lâu mà đã đi khám, chị A. chia sẻ: Do em thấy cơ quan sinh sản của chồng có bất thường.
Đó là một trong những trường hợp đến khám vô sinh hiếm muộn dù còn rất trẻ mà BS Hưởng đã tiếp nhận.
“Kết quả khám là người chồng không có t.inh t.rùng. Rõ ràng với trường hợp này, các bạn đó phải đi khám sớm, bởi để thêm thời gian cũng không giải quyết được gì”, BS Hưởng khẳng định. Trường hợp này sau đó đã chỉ định mổ tìm t.inh t.rùng, thực hiện thụ tinh ống nghiệm luôn.
“Có những trường hợp chúng tôi phải chỉ định sớm IVF ngay lập tức mà không cần thời gian, liên quan đến t.uổi của người phụ nữ…”, BS Hưởng chia sẻ.
Video đang HOT
Hoặc một vài trường hợp người đàn ông bất thường, suy s.inh d.ục hoặc bất thường nhiễm sắc thể, các yếu tố di truyền hoặc t.inh t.rùng rất kém, có một vài t.inh t.rùng thôi thì gần như sẽ tiếp cận IVF sớm.
“Trong những trường hợp này, khi phát hiện sớm các bất thường, đi làm IVF sớm, có con sớm sẽ tốt hơn rất nhiều nếu như đợi vài năm, hay theo đúng lý thuyết là thường phải chờ 12 tháng”, BS Hưởng cho hay.
Nhiều nguyên nhân khiến vô sinh hiếm muộn ngày càng trẻ hóa
Bệnh vô sinh nằm trong 3 bệnh phổ biến, sau bệnh ung thư và tim mạch. Vô sinh là một trong những bệnh cần phải đặc biệt quan tâm.
BS Phạm Văn Hưởng nhận định, hiện nay tỷ lệ vô sinh của Việt Nam và các nước Châu Á Thái Bình Dương đứng trong top đầu của thế giới. Tỷ lệ này đang có xu hướng tăng và trẻ hóa. Theo một báo cáo của Bệnh viện Phụ sản Trung ương cách đây khoảng 10 năm, tỷ lệ vô sinh ở nước ta là 7,7%. Đến nay, tỷ lệ này tăng lên gần 10%.
Theo BS Hưởng, khoảng 10 năm trở lại đây, tình trạng nạo phá thai nhiều lần ở các bạn trẻ không đảm bảo, dẫn đến vấn nạn vô sinh hiếm muộn sau này. Ngoài ra, việc quan hệ t.ình d.ục quá sớm gây ra nhiều hệ lụy về thể chất lẫn tinh thần cũng là nguyên nhân khiến vô sinh hiếm muộn gia tăng.
“Đối với các bệnh nhân trẻ t.uổi đến bệnh viện thăm khám thì nguyên nhân của nữ giới, nam giới xấp xỉ ngang nhau. Tỷ lệ nam 40%, nữ 40%, ngoài ra khoảng 10% là chưa rõ nguyên nhân”, BS Hưởng nói.
Cụ thể, đối với nhóm nữ, nguyên nhân về rối loạn chức năng buồng trứng hay gặp nhất bao gồm rối loạn về phóng noãn, điển hình là không có sự rụng trứng thường xuyên hoặc không rụng trứng, đa nang buồng trứng hoặc rối loạn trục nội tiết từ trung tâm vùng dưới đồi, tuyến yên cho đến buồng trứng, bị suy trung tâm hoặc trường hợp bị suy buồng trứng sớm… Đó là những rối loạn nội tiết có thể gặp hàng đầu.
Ngoài ra, những bất thường giải phẫu ở tử cung hoặc vòi tử cung, viêm nhiễm gây tắc vòi trứng là nguyên nhân thứ 2. Nhóm nguyên nhân thứ 3 là các bệnh cảnh hay gặp như lạc nội mạc tử cung và một vài nguyên nhân khác nữa như tâm lý…
Đối với nhóm nam, các bất thường về t.inh t.rùng, số lượng, chất lượng t.inh t.rùng ngày càng kém đi có thể liên quan đến nhiều yếu tố. Tuy nhiên ở nam giới, số lượng t.inh t.rùng bất thường hẳn như không t.inh t.rùng (chiếm khoảng 10-15% trong nhóm nam), số lượng, chất lượng t.inh t.rùng suy giảm ở mức rất rất thấp (rất ít t.inh t.rùng hoặc suy giảm) vẫn phải làm thụ tinh trong ống nghiệm IVF là nhóm nguyên nhân hàng đầu của nam giới.
Ngoài ra có nhóm liên quan đến rối loạn nội tiết, một trục nội tiết từ trung tâm đi đến t.inh h.oàn, suy trung tâm suy t.inh h.oàn, bất thường về di truyền hoặc hay gặp nhất là Klinefelter. Một vài nguyên nhân rối loạn về x.uất t.inh cũng có thể là nhóm nguyên nhân của nam giới.
Ngoài những nguyên nhân trực tiếp về bệnh lý đó còn do rất nhiều yếu tố nguy cơ trong cuộc sống như căng thẳng, lo âu, thói quen xấu như chất kích thích, rượu, bia, t.huốc l.á… Áp lực công việc, không có thời gian tập thể dục thể thao, thừa cân…
Chuyên gia khuyên, nếu thấy những bất thường như không mang thai tự nhiên sau 12 tháng kết hôn (đối với những người trẻ đang mong có con) thì nên đi khám và điều trị sớm, tránh tốn nhiều công sức, tiền bạc.
4 dấu hiệu cho thấy chị em cần đi khám vô sinh, hiếm muộn càng sớm càng tốt
BS Lê Duy Thảo
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), vô sinh được định nghĩa là không có khả năng thụ thai sau 1 năm quan hệ t.ình d.ục thường xuyên, không có biện pháp bảo vệ.
" Từ định nghĩa chúng ta có thể thấy hiếm muộn muốn đ.ánh giá chính xác thì cần phải đ.ánh giá 2 vợ chồng dưới 1 chỉnh thể thống nhất mà không nên xem xét quá riêng biệt.
Tuy nhiên có những triệu chứng bất thường ở cả hai giới dễ dàng nhận biết và có thể gợi ý đến tình trạng hiếm muộn trong tương lai mà nên đi thăm khám và điều trị sớm", BS Lê Duy Thảo, bác sĩ lâm sàng Trung tâm Hỗ trợ sinh sản IVF của một bệnh viện ở Hà Nội cho biết.
Dưới đây là 4 dấu hiệu cho thấy chị em cần đi khám vô sinh, hiếm muộn càng sớm càng tốt.
1. Rối loạn chu kỳ k.inh n.guyệt
Chu kỳ k.inh n.guyệt là biểu hiện bên ngoài của những sự phối hợp hoạt động hệ nội tiết với buồng trứng và tử cung, do đó chu kỳ k.inh n.guyệt đều chính là biểu hiện của sức khỏe sinh sản tốt. Ở chiều hướng ngược lại những trường hợp k.inh n.guyệt không đều thường là biểu hiện của rối loạn rụng trứng và với những chu kỳ dưới 21 ngày hoặc trên 35 ngày thường là những chu kỳ không có trứng rụng.
Có rất nhiều nguyên nhân có thể dẫn đến tình trạng này như rối loạn nội tiết, quá thừa hoặc thiếu cân, căng thẳng stress, suy buồng trứng, bệnh lý tuyến giáp... trong đó hay gặp nhất là hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) với chu kỳ kinh không đều và thường kéo dài do đó có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản nữ giới.
Ngoài ra những bất thường về số lượng kinh cũng có thể là biểu hiện sớm của một số bệnh lý như kinh ra ít trong thiểu năng buồng trứng, kinh ra nhiều kéo dài trong xơ tử cung, đau khi ra kinh trong lạc nội mạc tử cung...
"Những bất thường này không chỉ ảnh hưởng đến khả năng sinh sản mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe nói chung do đó nếu có biểu hiện bất thường bạn nên thăm khác bác sĩ càng sớm càng tốt", BS Thảo cảnh báo.
2. Triệu chứng rối loạn nội tiết
Cơ thể là một khối thống nhất, do đó, những bất thường nội tiết có thể ảnh hướng đến những chức năng khác của cơ thể và chức năng sinh sản cũng không ngoại lệ. Với các bất thường nội tiết tại tuyến yên, buồng trứng, tuyến giáp, tuyến thượng thận... đều có thể ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng sinh sản.
Cụ thể những triệu chứng như k.inh n.guyệt không đều, béo phì, nhiều mụn, rậm lông... có thể là biểu hiện của buồng trứng đa nang, tiết sữa ở ngực (ngoài thời gian cho con bú) có thể là biểu hiện của u tuyến yên gây rối loạn rụng trứng.
Ngoài ra những biểu hiện cường giáp, nhược giáp hay u tuyến thượng thận cũng đều ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.
Ảnh minh họa: Pinterest
3, Triệu chứng viêm nhiễm lặp đi lặp lại, kéo dài
"Những trường hợp có viêm nhiễm phụ khoa lặp đi lặp lại, kéo dài có thể làm tăng nguy cơ hiếm muộn", BS Thảo nhận định.
Cụ thể như khí hư ra nhiều có mùi kèm ngứa rát có thể là biểu hiện của viêm nhiễm â.m đ.ạo cấp tính, rong kinh kéo dài có thể biểu hiện của viêm niêm mạc tử cung, đau vùng chậu tự phát hoặc khi đang quan hệ có thể là biểu hiện của viêm vùng chậu khung mạn hoặc lạc nội mạc tử cung... Những viêm nhiễm này có thể biến chứng gây xơ sẹo, co kéo làm tắc vòi trứng, giảm tưới m.áu buồng trứng cũng như giảm khả năng sinh sản của nữ giới.
4. Sảy thai liên tiếp từ 2 lần trở lên
Đây là tình trạng thai phụ có ít nhất từ 2 lần liên tiếp sảy thai trở lên, tức là kết thúc thai kỳ không tự nguyện trước 20 tuần. Những trường hợp sảy thai liên tiếp cho thấy những bất thường về phôi thai như bất thường nhiễm sắc thể ở bố mẹ, bất thường chất lượng trứng và t.inh t.rùng.
Ngoài ra nguyên nhân có thể đến từ những bệnh lý của người mẹ như dị dạng tử cung, đột biến các gene tăng đông hay hội chứng antiphospholipid. Vì vậy những trường hợp sảy thai liên tiếp từ 2 lần trở lên nên thăm khám sớm trước khi có ý định mang thai lần tiếp theo.
BS Thảo nhắn nhủ: " Với sự phát triển của kinh tế xã hội thì tỷ lệ hiếm muộn cũng ngày càng gia tăng. Và câu chuyện không chỉ dừng lại ở việc mang thai mà còn làm sao để có một thai kỳ an toàn và em bé sinh ra khỏe mạnh. Do đó, nếu có những dấu hiệu bất thường nêu trên thì bạn nên thăm khám sớm để tìm hướng giải quyết".
Vô sinh, hiếm muộn ở nữ giới ngày càng trẻ hóa, hãy sớm cảnh giác với 4 nguy cơ Theo các bác sĩ chuyên khoa sản kênh Family Doctor, ngày càng nhiều phụ nữ gặp khó khăn trong việc thụ thai và sinh con, hãy sớm tránh xa "thủ phạm" sau đây. Theo các bác sĩ sản khoa, không ít bệnh nhân nữ phải đến các bệnh...
